Thời gian gần đây ChatGPT là cái tên liên tục được nhắc đến không chỉ trong giới công nghệ mà còn được nhắc ở các ngành nghề khác. Có rất nhiều người đã chia sẻ cách ứng dụng ChatGPT trong các ngành nghề; vậy thì trong việc Thiết lập Mô hình kinh doanh, ChatGPT có thể giúp ích được gì không? Trong bức thư gởi cho các Mr CEO dưới đây trình bày về việc ứng dụng của ChatGPT trong việc thấu hiểu khách hàng (thấu hiểu khách hàng bằng ChatGPT), cùng khám phá xem thử trợ lý ChatGPT có thực sự giúp chúng ta thấu hiểu khách hàng?
Dear Mr CEO,
Binh pháp Tôn Tử viết rằng “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”.
Trong kinh doanh, thành công đến từ việc thấu hiểu nhu cầu và động lực của khách hàng. Đó chính là “biết người”.
Mr CEO, chắc hẵn bạn biết rằng bài toán đau đầu nhất của các doanh nghiệp là làm sao để thấu hiểu nhu cầu và động lực của khách hàng. Doanh nghiệp tốn rất nhiều chi phí để khảo sát, nghiện cứu, phân tích thị trường, tìm hiểu insight của khách hàng nhưng kết quả thường không được như ý, không khác gì “dã tràng xe cát biển đông”.
Một trong những ví dụ điển hình là McDonald ở Mỹ muốn gia tăng doanh số bán sữa lắc (milkshake). Họ đã tốn rất nhiều tiền bạc, thời gian và công sức để thực hiện các hoạt động tìm hiểu insight của khách hàng từ làm focus group đến phỏng vấn, dùng thử sản phẩm v.v. McDonald nhận rất nhiều phản hồi từ khách hàng và họ cải tiến sản phẩm theo như khách hàng đề xuất. Nhưng “mèo vẫn hoàn mèo”, doanh số bán hàng chẳng nhúc nhích tăng lên một mảy may nào cả. Mọi việc thay đổi cho đến khi họ mời Clayton Christensen – Giáo sư Havard Business School – tham gia vào dự án. Thay vì tìm hiểu nhu cầu của khách hàng theo những cách thông thuờng Giáo sư Clayton Christensen đã đưa ra cách tiếp cận mới thông qua Jobs-to-be-Done (JTBD)– Việc Cần Làm. JTBD là một phương pháp giúp thấu hiểu nhu cầu và động lực của khách hàng từ góc độ công việc hay tác vụ mà họ muốn hoàn thành. Theo đó, JTBD tập trung vào công việc mà khách hàng muốn giải quyết, chứ không phải chỉ đơn thuần là sản phẩm hay dịch vụ. Trong trường hợp của McDonald, JTBD cho thấy rằng khách hàng mua sữa lắc không phải để uống mà họ muốn cho hành trình lái xe hơn 30 phút khi đi làm trở nên bớt nhàm chán. Dựa vào đó, McDonald cải tiến sản phẩm và doanh thu sữa lắc vọt lên cao.
JTBD là 1 trong những công cụ quan trọng nhất mà chúng tôi áp dụng khi coach cho các doanh nghiệp xây dựng mô hình kinh doanh với Winning Business Model. Chúng tôi dùng JTBD trong Dream Customer Canvas để thấu hiểu khách hàng. Dưới lăng kính của JTBD, nhu cầu, động lực của khách hàng hiển thị vô cùng rõ ràng. Đó chính là insight khách hàng. Sau đó chúng tôi dùng các thông tin về khách hàng để giúp doanh nghiệp thiết kế giải pháp giá trị. Bước kế tiếp là phát triển chiến lược sản phẩm. Chúng tôi cũng giúp cho các doanh nghiệp áp dụng chúng trong việc tạo ra các thông điệp marketing, bán hàng một cách hiệu quả.
ChatGPT ra đời giúp cho việc thấu hiểu nhu cầu của khách hàng bằng JTBD trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
>>>Tham khảo mô hình kinh doanh của OpenAI
Mr CEO, tôi kể cho bạn nghe 1 câu chuyện. Mới đây tôi coach cho 1 doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm chức năng giảm cân. Họ đang gặp vấn đề vì kinh doanh thực phẩm chức năng là đại dương đỏ. Sản phẩm giống nhau, người người, nhà nhà ai cũng có thể làm. Việc cần làm đầu tiên là phải xây dựng lại mô hình kinh doanh. Bước đầu tiên trong xây dựng mô hình kinh doanh là lựa chọn và thấu hiểu khách hàng mục tiêu. Chúng tôi dùng bộ câu hỏi trong Dream Customer Canvas và sử dụng ChatGPT để brainstoming, thu thập thông tin và dữ liệu về khách hàng mục tiêu.
Kết quả nhận được thật bất ngờ. Chỉ trong vòng 30 phút chúng tôi đã có được 1 chân dung khách hàng mục tiêu hoàn chỉnh, chính xác với insight đầy đủ. Trước đây doanh nghiệp phải mất cả tuần để hoàn thành bài tập này nhưng chưa chắc chính xác và tôi phải dành rất nhiều thời gian để review, coach cho họ.
Khi dùng chatGPT chúng tôi đã nhanh chóng xác định phân khúc khách hàng mục tiêu và thấu hiểu insight của họ. Chúng tôi xác định JTBD chức năng, cảm xúc, ý nghĩa của khách hàng. Sau đó chúng tôi đi sâu và phân tích nỗi đau và lợi ích của các JTBD để cuối cùng xác định nhóm khách hàng mục tiêu và những giải pháp hiệu quả mà thực phẩm chức năng giảm cân mang đến cho khách hàng là gì.
Trong ví dụ trên chúng tôi chọn JTBD của khách hàng là giảm cân an toàn, nhóm khách hàng mục tiêu là nhân viên văn phòng, những người kinh doanh ở lứa tuổi 25-44, thu nhập từ mức khá trở lên. ChatGPT cũng cho chúng tôi biết vì sao nên lựa chọn nhóm này. Khi muốn giảm cân, khách hàng có nhiều nỗi đau liên quan đến chế độ ăn uống, không kiên trì, thiếu tập trung, ảnh huởng đến sức khỏe, thời gian kéo dài, thiếu hiểu biết v.v.
Việc thấu hiểu insight của khách hàng giúp cho chúng tôi thiết kế giải pháp giá trị và chiến lược sản phẩm liên quan đến nâng cao hiệu quả giảm cân 1 cách an toàn, tiện lợi, ít tốn thời gian, hỗ trợ trong việc theo dõi, đánh giá, kiểm soát quá trình giảm cân và đặc biệt là xử lý những thay đổi cảm xúc trong quá trình giảm cân.
Chỉ trong 30 phút, chúng tôi đã giúp cho khách hàng thấu hiểu khách hàng của họ và đưa ra những phương án thực tế, hiệu quả và khác biệt để thành công trong kinh doanh.
AI là công cụ vô cùng hữu ích. Thay vì mất thời gian dè bỉu, chê bai, châm chọc, hoài nghi v.v thì hãy học cách tận dụng nó để phục vụ cho công việc và cuộc sống của mình.
Mr CEO, bạn muốn trở thành người tiên phong tận dụng công nghệ để chiến thắng trên thương trường hay là kẻ nguyền rủa sự đổi thay?
Chúc bạn thành công.
SG 20/2/2023
Mr Coach – Lâm Bình Bảo
#WinningBusinessModel #AIBusinessModel
